Hướng dẫn đăng ký sổ chủ nguồn thải chất thải nguy hại

Thủ tục đăng ký chủ nguồn thải chất thải nguy hại: Cơ sở pháp lý, đối tượng áp dụng và hướng dẫn thực hiện

Chất thải nguy hại (CTNH) là loại chất thải có tính độc, dễ cháy, dễ nổ, ăn mòn hoặc lây nhiễm, nếu không được quản lý chặt chẽ sẽ gây tác động nghiêm trọng đến môi trường và sức khỏe cộng đồng. Nhằm kiểm soát và quản lý hiệu quả CTNH từ các cơ sở phát sinh, pháp luật Việt Nam quy định mọi tổ chức, cá nhân có phát sinh CTNH bắt buộc phải thực hiện đăng ký chủ nguồn thải CTNH với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền.

Bài viết trình bày rõ đối tượng thực hiện, căn cứ pháp lý, cũng như hướng dẫn chi tiết trình tự thực hiện thủ tục đăng ký chủ nguồn thải CTNH tại Sở Tài nguyên và Môi trường – giúp doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân tuân thủ đúng quy định pháp luật và nâng cao hiệu quả quản lý môi trường.

Từ khóa: chất thải nguy hại, chủ nguồn thải, đăng ký, thủ tục hành chính, Sở Tài nguyên và Môi trường, quản lý chất thải, pháp lý môi trường.

Việc đăng ký chủ nguồn thải CTNH được quy định tại nhiều văn bản pháp luật quan trọng, bao gồm:

• Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, có hiệu lực từ ngày 01/01/2022;
• Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10/01/2022 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường;
• Thông tư số 02/2022/TT-BTNMT ngày 10/01/2022 của Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định kỹ thuật về quản lý chất thải nguy hại, chất thải rắn công nghiệp thông thường;
• Các văn bản hướng dẫn thi hành khác theo từng địa phương.

Đối tượng bắt buộc thực hiện đăng ký chủ nguồn thải CTNH

Theo quy định hiện hành, các tổ chức, cá nhân thuộc nhóm sau đây phải thực hiện thủ tục đăng ký chủ nguồn thải chất thải nguy hại:

• Tổ chức, cá nhân sở hữu hoặc điều hành các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ phát sinh chất thải nguy hại trong quá trình hoạt động (gọi tắt là chủ nguồn thải CTNH);
• Các đơn vị sản xuất có phát sinh chất thải như: dung môi, dầu thải, mực in, chất thải từ xử lý bề mặt kim loại, bao bì chứa hóa chất, hóa chất thí nghiệm, thiết bị điện tử thải bỏ, pin – ắc quy thải bỏ, chất thải y tế nguy hại (đối với cơ sở y tế);
• Khu công nghiệp, cụm công nghiệp, làng nghề có hạ tầng xử lý CTNH tập trung;
• Các đơn vị có công trình xử lý CTNH tại chỗ (lò đốt, thiết bị xử lý hóa học,…).

 Lưu ý: Ngưỡng phát sinh CTNH tối thiểu để phải đăng ký là 600 kg/năm. Tuy nhiên, một số địa phương có thể yêu cầu đăng ký ngay cả khi dưới ngưỡng để phục vụ mục tiêu quản lý tổng thể.

Lợi ích của việc đăng ký chủ nguồn thải CTNH

Việc đăng ký không chỉ nhằm mục đích tuân thủ pháp luật mà còn mang lại những lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp:

•  Đảm bảo tính pháp lý cho việc phát sinh và xử lý chất thải nguy hại;
•  Thuận tiện trong công tác thu gom, vận chuyển, xử lý CTNH theo quy định;
•  Tránh bị xử phạt hành chính với mức phạt từ 50 triệu đồng trở lên theo Nghị định 45/2022/NĐ-CP nếu vi phạm;
• Góp phần nâng cao uy tín, hình ảnh doanh nghiệp xanh, giúp tiếp cận thị trường quốc tế yêu cầu trách nhiệm môi trường cao.

Trình tự thực hiện thủ tục đăng ký chủ nguồn thải CTNH

Thủ tục đăng ký chủ nguồn thải CTNH được thực hiện tại Sở Tài nguyên và Môi trường cấp tỉnh nơi đặt cơ sở sản xuất hoặc hoạt động dịch vụ. Dưới đây là trình tự chi tiết:

Nộp hồ sơ đăng ký

• Tổ chức/cá nhân chuẩn bị 02 bộ hồ sơ đầy đủ, nộp trực tiếp hoặc qua bưu điện đến Văn phòng tiếp nhận và trả kết quả của Sở Tài nguyên và Môi trường.
• Hồ sơ gồm:
  • Đơn đăng ký (theo mẫu quy định – Phụ lục 1B);
  • Giấy phép kinh doanh (bản sao công chứng);
  • Sơ đồ mặt bằng cơ sở, vị trí phát sinh và lưu chứa CTNH;
  • Danh mục CTNH phát sinh (mã chất thải, tên gọi, tần suất);
  • Hồ sơ chứng minh phương tiện lưu giữ, hợp đồng xử lý (nếu có).

Lưu ý: Nếu doanh nghiệp đăng ký điều chỉnh thông tin, cần nêu rõ lý do điều chỉnh và cung cấp hồ sơ liên quan đến nội dung thay đổi.

 Tiếp nhận và kiểm tra hồ sơ

• Văn phòng tiếp nhận và trả kết quả tiếp nhận hồ sơ, kiểm tra tính đầy đủ;
• Chuyển hồ sơ sang Phòng Quản lý chất thải rắn để thụ lý.

Thẩm định hồ sơ

• Chuyên viên phụ trách kiểm tra chi tiết về nội dung hồ sơ:
  • Sự phù hợp của danh mục CTNH;
  • Tính hợp lệ của bản vẽ, sơ đồ;
  • Phù hợp với các quy định về lưu giữ và vận chuyển CTNH.
• Nếu hồ sơ chưa đầy đủ hoặc chưa hợp lệ, chuyên viên có trách nhiệm thông báo cho tổ chức/cá nhân bổ sung trong thời gian quy định (bằng văn bản, thư điện tử hoặc hệ thống thông tin một cửa điện tử).

Bổ sung và hoàn thiện hồ sơ

• Tổ chức/cá nhân thực hiện bổ sung đầy đủ theo yêu cầu;
• Nộp lại bộ hồ sơ hoàn chỉnh cho Sở Tài nguyên và Môi trường để tiếp tục xử lý.

Kiểm tra thực tế cơ sở (nếu cần)

• Trường hợp cơ sở có hệ thống xử lý CTNH tại chỗ hoặc kho lưu giữ quy mô lớn, chuyên viên phụ trách sẽ đề xuất thành lập đoàn kiểm tra;
• Tiến hành kiểm tra hiện trường, xác minh thông tin đã kê khai trong hồ sơ.

Dự thảo và trình phê duyệt

• Chuyên viên tiến hành lập dự thảo Sổ đăng ký chủ nguồn thải CTNH;
• Trình lãnh đạo phòng duyệt, sau đó chuyển Văn phòng tiếp nhận và trả kết quả trình Lãnh đạo Sở phê duyệt chính thức.

Ban hành và trả kết quả

• Sau khi được phê duyệt, Sở ban hành Sổ đăng ký chủ nguồn thải CTNH (theo mẫu phụ lục 1B);
• Văn phòng tiếp nhận và trả kết quả có trách nhiệm:
  • Trao lại Sổ đăng ký và hồ sơ gốc cho tổ chức/cá nhân;
  • Hướng dẫn đơn vị bắt đầu thực hiện quản lý chất thải nguy hại theo đúng nội dung đã đăng ký.

trách nhiệm sau khi được cấp sổ đăng ký

Sau khi được cấp Sổ đăng ký chủ nguồn thải CTNH, tổ chức/cá nhân có trách nhiệm:

• Thực hiện đúng các nội dung đã đăng ký (số lượng, chủng loại, biện pháp lưu giữ, xử lý);
• Ký hợp đồng với đơn vị có giấy phép xử lý CTNH hợp pháp để thu gom và xử lý;
• Lập báo cáo quản lý CTNH định kỳ (6 tháng hoặc năm) gửi Sở TN&MT;
• Thực hiện sổ tay theo dõi phát sinh và xử lý CTNH tại cơ sở;
• Cập nhật hoặc điều chỉnh thông tin đăng ký khi có thay đổi (tăng giảm phát sinh, thay đổi tên đơn vị, địa chỉ…).

• Nên thực hiện thủ tục đăng ký sớm, tránh để khi bị thanh tra mới bổ sung, dẫn đến vi phạm pháp luật;
• Hợp tác với đơn vị tư vấn môi trường chuyên nghiệp để tránh sai sót trong hồ sơ;
• Sử dụng phần mềm quản lý CTNH để dễ dàng theo dõi, lưu trữ dữ liệu và lập báo cáo định kỳ;
• Chủ động tham gia các lớp tập huấn, hội thảo về quản lý chất thải để cập nhật quy định mới nhất.

Việc đăng ký chủ nguồn thải chất thải nguy hại là một bước thủ tục hành chính bắt buộc và cực kỳ quan trọng trong quản lý môi trường tại doanh nghiệp. Thực hiện đúng quy trình không chỉ giúp cơ sở tuân thủ pháp luật mà còn khẳng định trách nhiệm xã hội và cam kết phát triển bền vững của doanh nghiệp.

Trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh kiểm soát ô nhiễm và thúc đẩy chuyển đổi xanh, minh bạch hóa thông tin môi trường, thủ tục này cần được thực hiện nghiêm túc, đầy đủ và đúng thời hạn. Đây cũng là nền tảng để quản lý toàn diện và hiệu quả chất thải nguy hại từ nguồn, góp phần vào mục tiêu phát triển kinh tế tuần hoàn, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và môi trường sinh thái.

I. Đối tượng thực hiện thủ tục hành chính đăng ký chủ nguồn thải chất thải nguy hại: 

II. Trình tự thực hiện đăng ký chủ nguồn thải chất thải nguy hại :

IV. Cách thức thực hiện đăng ký chủ nguồn thải chất thải nguy hại:

V. Thời hạn giải quyết đăng ký chủ nguồn thải chất thải nguy hại:

VI. Cơ quan thực hiện thủ tục hành chính đăng ký chủ nguồn thải chất thải nguy hại:

VII. Kết quả thực hiện thủ tục hành chính đăng ký chủ nguồn thải chất thải nguy hại:

VIII. Căn cứ pháp lý của thủ tục hành chính đăng ký sổ chủ nguồn thải chất thải nguy hại: